NDËRSA TE GOETHE MOTIVI I DJALLIT ËSHTË MË GJITHËPËRFSHIRËS, DUKE I RRËMBYER FAUSTIT SHPIRTIN DHE POZICIONIN SHOQËROR, TE PERSONAZHI I CHAMISSOS, DJALLI MERR PUSHTET VETËM NË PLANIN HORIZONTAL (SOCIAL) PËRMES BLERJES SË HIJES, PA E PREKUR PLANIN VERTIKAL (SHPIRTIN). AI HUMBET HIJEN, SOZINË, TJETRIN E TIJ, POR NUK BËN NJË PAKT TË DYTË, JO PSE ZOTI JOHN E PARALAJMËRON NË FUND, I SHPËRFYTYRUAR NË XHEPIN E DJALLIT TË VESHUR ME GRI, AS NGA FRIKA E MALLKIMIT TË ZOTIT, POR SEPSE NDJEN NEVERI. ELEMENTI SURREAL I HIJES KËTU PËRFORCOHET NGA CILËSIA E TIJ ESTETIKE: HIJE E BUKUR, E SHKËLQYER, E PASTËR, E URTË, APO HIJE PAKSA E ZBEHTË APO E GJERË. SCHLEMIHL NUK E MERR MË MBRAPSHT HIJEN, QË ËSHTË E KUPTUESHME NËSE MBAJMË PARASYSH AMBIVALENCËN SIMBOLIKE TË HIJES. HIJA SIMBOLIZON NGA NJËRA ANË VLERAT KALLPE QË KËRKOHEN NGA SHOQËRIA, PA TË CILAT NJERIU DO TË JETONTE I IZOLUAR; KURSE NGA ANA TJETËR HUMBJA E HIJES ËSHTË NJË PARALAJMËRIM: KUSH HUMBET HIJEN, FARE MIRË MUND TË HUMBASË EDHE SHPIRTIN.